Auteur: Matti Groot (coaching psychologist)

Een betrouwbare en deskundige uitstraling, een empatische houding en een mythe over het effect van de gebruikte technieken: hiermee creëert een counselor een situatie waarin een gedemoraliseerde cliënt weer hoop krijgt.

Bob Bertolino draait het om en schrijft ook over het belang van de hoop waarmee de counselor de sessie ingaat:
Expectancy and hope are catalysts of change.

Een hoopvolle counselor is authentieker en creëert positieve verwachtingen. In het volgende YouTube interview legt Bob het nog eens uit:
Potential not pathology.

Vaak is het zoeken, voor zowel integratieve counselor als cliënt, naar de spirituele dimensie. Hoe praat ik daarover? Wat wil en kan de cliënt hiermee? Blij ben ik daarom met het boek uit 2006 ‘Solution-oriented spirituality‘ van counselor en veelschrijver Bill O’Hanlon. Zoals hij in meerdere YouTube video’s vertelt, is de schrijver als adolescent zwaar depressief geweest. In zo’n fase missen volgens hem de 3 C’s:

• een gevoel van Connectie met iets buiten het zelf,
• de mogelijk tot voelen van Compassie,
• het gevoel iets te willen bijdragen aan de wereld (Contribute).

O’Hanlon definieert spiritualiteit als deze 3 C’s. Zijn boek is rijk aan ideeën, voorbeelden en specifieke technieken. Een aanrader voor counselors die pragmatisch en met compassie, de cliënt ook wil begeleiden bij spirituele groei.

Een cliënt komt doorgaans niet naar counseling voor informatie, maar wil veranderen. En iemand komt het sneller van een probleem af, door nieuw gedrag of door nieuwe gevoelens feitelijk te ervaren. Dit kan binnen de sessie, maar ook door huiswerkopdrachten. Deze kunnen verrassende vormen aannemen, zeker in de traditie van Milton Erickson. In de volgende lange videoles gaat Jeffrey Zeig (toen directeur van de Erickson Foundation) hier dieper op in, met aansprekende voorbeelden.

Zelden zie je een counselor zo gedreven, efficiënt en liefdevol als Virginia Satir. Het volgende fragment van 2 minuten gezinstherapie raakt mij. Een overbelaste vader in een gezin met een mishandelende moeder, oefent tijdens de sessie een nieuwe manier van praten met zijn kinderen.

De toelichting van Virginia Satir heb ik uitgeschreven omdat ze mij inspireert: It is so important, and of course I feel so much, about that little self inside of each one, which has gotten covered up or stunted, in their growth and is waiting there to be opened. …. That’s what we are playing with all the time, in a good way, helping the energy of each person in each way, to open and to flower.

In 1980 begon ik mijn studie psychologie. Herhaald werd mij toen in workshops verweten, dat ik te ‘oplossingsgericht’ zou zijn. Beter was het om je lang op het probleem te concentreren en op de achterliggende oorzaken. Rond 1989 draaide de wind en verscheen het heerlijke kleine boek In search of Solutions (a new direction in psychotherapy). Ik heb het zojuist herlezen. Bill Hanlon & Michele Weiner-Davis presenteren heldere en eenvoudige methoden, waarmee counselors hun cliënten mobiliseren en helpen om hun eigen hulpbronnen te ontwikkelen om problemen op te lossen. Enige daarvan heb ik uitgewerkt en gebruik ik bij integratieve counseling, speciaal in het kader van burn-out preventie (zie Brownout technieken).

John Grinder, de zelfverklaarde uitvinder van NLP, is een zelfbewuste man. Toch krijgt hij het voor elkaar om in een klassiek geworden sessie zich volledig in dienst te stellen van de innerlijke verandering van een cliënt. De volgende sessie duurt ruim 30 minuten.

De laatste 15 minuten zegt John niets. De cliënt onder hypnose bereikt wat ze wil bereiken en nodig heeft. Naar mening van John deed de cliënt 99% van het werk. Deze echter loopt over van dankbaarheid. Wat gebeurt hier? Innerlijke genezing? Hocus pocus? Of het tonen van ultiem respect aan de kracht en zelfredzaamheid van de cliënt?

De basis van een integratieve benadering is compassie. Hiermee wordt doorgaans bedoeld, de compassie van een counselor met de cliënt. Wat bij brownout opvalt, is dat mensen vaak weinig ruimte vinden voor compassie met zichzelf.

Soms vraag ik me af, wat cliënten  kunnen doen om zich tussen twee sessies minder kwetsbaar en alleen te voelen. Een boek wat daarvoor handvaten geeft is The mindful path to selfcompassion van Christopher K. Germer, PhD (2009). In het boek is een veelheid van oefeningen opgenomen. Twee hiervan gebruik ik zelf in mijn sessies (zie Brownout technieken).
Hieronder staat een citaat van Germer dat mij raakte, over zelfmedelijden en het zelfhelende vermogen van mensen.

Page 82: Loving-kindness is wishing happiness for another person. Compassion is wishing for that person to be free from suffering. We can experience loving-kindness anywhere and anytime, but suffering is a prerequisite for compassion. Compassion is therefore a subset of loving-kindness. 
Compassion occurs when “the heart quivers in response” to the suffering of another, giving rise to the wish to alleviate that suffering. When we’re suffering and feel the urge to help ourselves, we’re experiencing self-compassion.

Interessant Volkskrant artikel: Aantal burn-outs zeer sterk gestegen – en dat komt deels door al die tijdelijke contracten. En: het taboe is eraf